خانه‌ی عباسیان
استان: اصفهان
نزدیک دویست سال پیش خانه‌ای با هفت‌هزار مترمربع زیربنا و در 5 طبقه در کاشان ساخته شده است که اوج هنر معماری است. دوست دارید با این خانه آشنا شوید؟ می دانید هشتی یعنی چه و در کجای خانه‌های قدیمی بوده است؟ چرا از شیشه‌های رنگی در بناهای قدیمی استفاده می‌شده؟ تفاوت بادگیرهای یزد و کاشان در چیست؟ چرا خانه‌های قدیمی کاشان پایین‌تر از سطح زمین ساخته می‌شدند؟

خانه ی عباسیان

Abbassiyaan House

 

تاریخچه

درمجموع 36 خانه‌ی قدیمی در شهر کاشان وجود دارد که تاکنون در سازمان میراث فرهنگی ثبت‌شده است. برخی از این خانه‌ها مرمت و بازسازی‌شده و در اختیار سازمان میراث فرهنگی است، متولی برخی از آن‌ها مانند خانه‌ی عباسیان و خانه‌ی طباطبایی‌ها شهرداری کاشان است و برخی از خانه‌ها دارای مالکین خصوصی است و بعضاً در آن‌ها زندگی می‌کنند و البته برخی از خانه‌ها نیز زیر نظر دانشگاه است. یکی از زیباترین و باشکوه‌ترین این خانه‌ها خانه‌ی عباسیان است که به همت شهرداری کاشان مرمت و بازسازی‌شده و در معرض بازدید علاقه‌مندان قرارگرفته است.

صاحب اولیه‌ی خانه‌ی عباسیان حاج ابراهیم تاجر کاشی، تاجر بلورجات بوده است. معمار خانه‌ی عباسیان نامشخص است اما بر روی دیوار پایین‌ترین نقطه‌ی خانه، سال اتمام ساخت: 1252 هجری قمری (1215 خورشیدی) ذکرشده است. این خانه بیست سال طول کشیده تا ساخته‌شده است.

صدسال پیش حیاط بیرونی را یکی از تجار کاشان به نام عباسیان که تاجر ابریشم بوده است به مبلغ هزار تومان می‌خرد. پرداخت این مبلغ برای خرید خانه در کاشان آن زمان آن‌چنان غریب بوده که پس‌ازآن این خانه به خانه‌ی عباسیان معروف می‌گردد. ولی در اصل سازنده‌ی اصلی بنا حاج ابراهیم تاجر بوده است.

خانه‌ی عباسیان تا حدود دهه‌ی شصت خورشیدی مسکونی بوده است. در برخی منابع فارسی ادعا می‌شود که خانه‌ی عباسیان از طرف یونسکو یکی از شاهکارهای معماری خشتی جهان شناخته‌شده است اما من در جستجوهایم در سایت یونسکو نتوانستم نکته‌ای در این مورد پیدا کنم. به‌هرحال خانه‌ی عباسیان یکی از معدود ساختمان‌هایی است که باوجود ساختار خشت و گلی پنج طبقه دارد.

معماری

مساحت خانه عباسیان پنج هزار مترمربع است و هفت هزار مترمربع زیربنا دارد. ساختمان دارای پنج حیاط است. حیاط بیرونی، حیاط اندرونی، حیاط باغ (که فعلاً در حال مرمت است)، حیاط حوض‌خانه و حیاط خدمه (که هم‌اکنون سفره‌خانه است).

ازنظر فضاسازی خانه‌ی عباسیان به‌طورکلی شامل دو بخش بیرونی و اندرونی است که سر در اصلی و هشتی ورودی بین این دو بخش مشترک می‌باشد. ضمناً هر یک از این دو بخش دارای درهای جداگانه‌ای هم هستند که مستقیماً به کوچه دسترسی دارند.

هشتی: از در که وارد می‌شویم به فضایی می‌رسیم که به آن هشتی می‌گویند. برخلاف تصور بسیاری از مردم که هشتی باید یک فضای هشت‌ضلعی باشد، هشتی از کلمه‌ی هشتن به معنی گذاردن می‌آید. میهمان یا کسی که به خانه وارد می‌شد، بار و وسایلش را در این مکان می‌گذاشت و بعد وارد خانه می‌شد. به همین دلیل به این بخش ورودی هشتی می‌گویند. دورتادور هشتی‌ها معمولاً سکوهایی برای نشستن یا گذاشتن بار وجود داشته است.

اصطبل موقت: از هشتی که وارد می‌شویم به اصطبل موقت می‌رسیم. اکثر تجار کاشانی در آن زمان محل کارشان در منزلشان بوده است. لذا رفت‌وآمد به منزل آن‌ها زیاد صورت می‌گرفته. بنابراین یک اصطبل موقت برای آن‌هایی که برای بازدیدهای کوتاه‌مدت مراجعه می‌کردند در کنار ورودی منزل درست کرده‌اند.

 

تالار آینه: آخرین مالک خانه آیت‌الله سید محمد علوی بروجردی بوده است. پسوند بروجردی به این دلیل به نام خانوادگی وی اضافه‌شده که با تجار بروجرد مراوده داشته است. ازآنجاکه او در محوطه‌ی باغ خانه‌ی خود نماز جماعت برگزار می‌کرده نزد کاشانی‌ها به "آسید محمد باغ" شهرت داشته است. درهرصورت ازآنجاکه صاحب‌خانه علاوه بر تجارت، روحانی و عاقد نیز بوده است، در این اتاق افراد را به عقد یکدیگر در می‌آورده است. در این اتاق آینه‌کاری‌های متعدد وجود دارد. در وسط سقف یک آینه‌کاری مرکزی مشاهده می‌شود که نماد ماه است و در اطراف آن آینه‌های کوچکی با نخ به سقف متصل شده که انعکاس نور چراغ لامپا یا پیه‌سوز در سقف، آسمان کویری کاشان را تداعی می‌کرده است.عکس شماره 9

تالار سرپوشیده: این تالار درست در مجاورت اتاق آینه و در بخش بیرونی قرار دارد و محل برگزاری مراسم جشن و عزاداری در فصل زمستان است. این تالار دارای دو طبقه است به‌طوری‌که خانم‌ها در گوشه‌های طبقه‌ی دوم اتاق مستقر می‌شده‌اند. در سقف این تالار چندین نورگیر مشاهده می‌شود.

اتاق مرکزی: این اتاق بزرگ همان‌طور که از اسمش پیداست عملاً در قلب ساختمان واقع‌شده و هم به بیرونی و هم به اندرونی اشراف دارد. درها و پنجره‌های این اتاق فوق‌العاده زیبا هستند. ذکر این نکته ضروری است که در بسیاری از درها و پنجره‌های این بنا از میخ و چسب استفاده‌نشده و با استفاده از هنر چینی، قطعات چوب در هم کلاف شده‌اند.

شاه‌نشین: اتاق بزرگی در اندرونی است که سقف بلندی دارد. سقف این اتاق نیز درست مثل تالار آینه دارای شمسه و ستاره است. همچنین یک بخاری دیواری بزرگ و پیش‌بخاری نیز در این اتاق دیده می‌شود که زیبایی خاصی دارد. کلاً اتاق‌هایی که مخصوص اقامت زمستانی صاحب‌خانه هستند رو به نور آفتاب ساخته‌شده‌اند و بخاری دیواری دارند.

تالار تابستانی: این تالار سقف بلندی دارد. هر چه سقف بلندتر باشد، هوا راحت‌تر جریان پیدا می‌کند و به خنک شدن هوا در گرمای کویری کاشان کمک می‌کند. این تالار برای استفاده‌ی عصرهای تابستان مکان مناسبی بوده است. سقف این تالار بسیار زیبا است.

رختشورخانه: رختشوی‌خانه فضایی در اندرونی است که در وسط آن حوضچه‌ای ساخته‌اند که آب ازیک‌طرف وارد این حوضچه می‌شده و از طرف دیگر خارج می‌شده و مکان مناسبی برای شستشوی لباس بوده است. نکته‌ی جالب اینکه درست در بالای این حوض یک چهارچوب چوبی از سقف آویزان است که محل قرار دادن گوشت و مواد پروتئینی بوده است. رختشور‌خانه در سمت سایه‌ی حیاط واقع‌شده است. اتاق غیر نورگیر و وجود آب در حوضچه باعث می‌شده تا گوشت دیرتر خراب شود. از طرف دیگر وجود حوض آب باعث می‌شده که گربه به گوشت‌ها دست‌اندازی نکند. به قول محلی‌ها یک علامت "ورود گربه ممنوع" هم در بالای رختشوی‌خانه وجود دارد. به عکس شماره 18 مراجعه فرمایید.

آینه‌های تو در تو: یکی از نکات قابل‌ذکر و زیبایی که در این عمارت و برخی عمارت‌های دیگر کاشان مشاهده می‌شود، "آینه‌های تو در تو" است. بی‌آنکه توضیح بیشتری بدهم به عکس شماره‌ی 9 مراجعه کنید. نکته‌ی جالب‌تر اینکه درگاه ورودی به اتاق‌ها حدود بیست سانتی‌متر ارتفاع دارد و برای اینکه وارد اتاق شوی باید پایت را بلند کنی تا از در بگذری. برای ساخت این پادری‌ها سه دلیل ذکر می‌کنند: یکی اینکه به میهمان یادآوری کنند که قبل از ورود به اتاق کفش‌هایش را دربیاورد و نکته‌ی دوم که شاید اهمیت بیشتری داشته باشد، این است که در کاشان عقرب به‌وفور یافت می‌شود. بلندی این درها باعث می‌شود که عقرب نتواند وارد اتاق شود. از طرف دیگر کسی که می‌خواهد وارد اتاق شود باید برای اینکه زمین نخورد سر را خم کند و عملاً به حالت کرنش و تواضع وارد اتاق شود. حالا این تواضع اجباری علی‌الاصول کار خوبی است یا نه، نمی‌دانم.

راه مخفی برای فرار از خانه: این راه در یکی از اتاق‌های گوشه در اندرونی قرار دارد و برای این ساخته‌شده که اگر مهاجمان به درون خانه هجوم آوردند، سکنه بتوانند با استفاده از راه مخفی از خانه فرار کنند. این راه هم‌اکنون بسته است.

قنات: یکی از دلایلی که بسیاری از خانه‌های اعیانی کاشان در این محله بنا شده است وجود قنات‌های متعددی بوده که از این محله می‌گذشته و سپس به نواحی دیگر شهر می‌رفته است. لذا ساکنین این خانه‌ها از آب گوارا و بدون آلودگی استفاده می‌کرده‌اند. یکی از دلایلی هم که خانه‌ها را از سطح زمین گودتر می‌ساختند این است که دسترسی آسان‌تری به آب قنات داشته باشند و هنگامی‌که نوبت آب خانه فرامی‌رسیده، آب از درون خانه جریان داشته و طبیعتاً می‌دانید که در منطقه‌ی گرم و خشک کاشان، آب مایه‌ی حیات و زندگی است. 

آب‌انبار: در خانه‌ی عباسیان یک آب‌انبار اختصاصی وجود دارد. آب این آب‌انبار توسط چاه یا آب قنات تأمین می‌شده است تا در زمانی که آب قنات موجود نیست یا آلوده است، برای آشامیدن و پخت‌وپز از آن استفاده نمایند. هرچند در سایر محلات آب‌انبارهای عمومی برای مصرف عمومی اهالی وجود داشته است. این آب‌انبارهای عمومی معمولاً توسط افراد خیّر و بعضاً توسط حکمرانان ساخته می‌شده است.

آبریزگاه: یکی از نکاتی که در اکثر مراکز باستانی به وجود آن توجه نمی‌شود، توالت یا آبریزگاه است. انگار اهالی این خانه‌ها اصلاً به آن احتیاج نداشته‌اند! در خانه‌ی عباسیان آبریزگاه پس از مرمت حفظ‌شده است و می‌توانید درک بهتری نسبت به موقعیت قرارگیری آن نسبت به کل خانه و البته شکل و شمایل آن داشته باشید.

حمام: به‌جز خانه‌ی عامری‌ها، هیچ‌یک از خانه‌های معروف کاشان حمام نداشتند و ساکنین آن‌ها بخصوص آن‌هایی که در محله‌ی علوی زندگی می‌کرده‌اند از حمام سلطان امیر احمد استفاده می‌کردند. در خانه‌ی عباسیان راهرویی وجود داشته که مستقیماً به حمام سلطان احمد متصل می‌شده است. این راهرو هم‌اکنون مسدود است.

نقش و نگار روی دیوارها: ازآنجاکه خانه‌ی تجار کاشان محل کارشان نیز بوده است، بر روی نقش و نگار گچ‌بری شده در خانه نشانه‌ای از شغل صاحب‌خانه را پیدا خواهید کرد. به‌عنوان‌مثال در خانه‌ی طباطبایی‌ها نقش و نگار فرش دیده می‌شود، چراکه صادرکننده‌ی فرش بوده‌اند. خانه‌ی بروجردی‌ها نقش و نگار فرش و سماور مشاهده می‌شود، چون واردکننده‌ی سماور و لوازم زندگی و صادرکننده‌ی فرش بوده‌اند. عباسیان چون تاجر بلورجات بوده است، نقش و نگار آینه و شمعدان و گلدان در این خانه دیده می‌شود.

بادگیرها: این خانه متناسب با خصوصیات اقلیمی و شرایط جوی منطقه‌ی کویری کاشان طراحی و ساخته‌شده، خصوصاً اینکه در گرمای شدید تابستان با استفاده از بادگیرهایی که در بالای بام احداث‌شده، هوای خنک و بسیار مطبوع به‌صورت طبیعی و دائمی در زیرزمین‌ها جریان دارد. همین‌جا بد نیست تفاوت میان بادگیرهای یزد و کاشان ذکر شود: در زیر بادگیرهای یزد حوض آب وجود دارد ولی زیر بادگیرهای کاشان حوض نیست.

سرداب‌ها: به دلیل این‌که سطح سردابِ بزرگ حدود ده متر از سطح حیاط پایین‌تر است و همچنین وجود بادگیر، هوا در این سرداب به نحو محسوسی از بیرون خنک‌تر است. در این سرداب هوا حدود ده درجه نسبت به حیاط خنک‌تر است. نکته‌ی جالب اینکه در بناهای کاشان ساکنین خانه‌ها، زمستان‌ها از طبقات فوقانی بنا استفاده می‌کردند و در تابستان به دلیل گرمای بیش‌ازحد هوا به طبقات پایین و سردابه نقل‌مکان می‌کردند. پایین‌ترین سرداب که خنک‌ترین محل ساختمان است و به آن پس سرداب هم می‌گویند، جایی است که معمولاً صاحب‌خانه در آن خلوت می‌کرده و بنا به گفته‌ی برخی، به نیایش می‌پرداخته است. بر روی دیوارهای این سرداب نقاشی‌هایی به چشم می‌خورد. (به تصویر شماره‌ی 19 مراجعه فرمایید) آن‌طور که می‌گویند: "درخت نشانه‌ی سرسبزی و آزادگی است. قندیل نشانه‌ی روشنایی است. نقش موش هم در این سرداب به‌این‌علت است که دو تا از پسران صاحب‌خانه در اثر طاعون مرده‌اند. آیاتی از قرآن بخصوص وان‌یکاد (جهت جلوگیری از چشم‌زخم) نیز بر روی دیوارها مشاهده می‌شود." هرچند دو تن از فرزندان ذکور صاحب‌خانه در سال 1283 در اثر وبا فوت کرده‌اند که هیچ ارتباطی به طاعون و موش ندارد. پس سرداب همچنین مکان مناسبی برای نگهداری میوه‌جات و هندوانه نیز بوده است.

گاوصندوق: اگر به خانه‌ی عباسیان رفتید، بگردید و گاوصندوق خانه را پیدا کنید!

 

فلسفه‌ی وجودی و موارد استفاده شیشه‌های رنگی کوچک در ساختمان‌ها:

  • 1-آفتاب که به این شیشه‌ها می‌تابد، نور مخلوط و زیبایی در داخل اتاق به وجود می‌آید.
  • 2-دید داخل اتاق را از بیرون کم می‌کند.
  • 3-حشرات بخصوص پشه‌ها از تشعشع شیشه‌های رنگی گریزان هستند و کمتر داخل اتاق می‌شوند.
  • 4-نمای خارجی بنا را زیبا می‌سازند.

 

چرا حیاط خانه‌های قدیمی کاشان از سطح زمین پایین‌تر است؟

خانه‌ی عباسیان از سطح زمین گودتر ساخته‌شده است. بنابراین از بیرون به نظر نمی‌رسد که دارای پنج طبقه یا حداقل چهار طبقه‌ی رسمی است. دلایلی که برای گود ساختن این‌گونه بناها ذکر می‌کنند عبارت‌اند از:

  • 1-مقاوم‌سازی در برابر زلزله.
  • 2-استفاده راحت‌تر از جریان آب قنات که از درون خانه عبور می‌کند.
  • 3-عایق بودن بیشتر در برابر سرما و گرما
  • 4-اِشراف کمتر خانه‌های همسایه به داخل بنا
  • 5-استفاده از خاک خانه برای خشت زدن و ساختن بنا

 

کلام آخر اینکه: در بسیاری از قسمت‌های خانه‌ی عباسیان اصل قرینه‌سازی رعایت شده است. این قرینه‌سازی حتی در بسیاری از اتاق‌ها هم رعایت شده است. تعداد پنجره‌ها در خانه‌ی عباسیان همواره فرد است. و به سه‌دری، پنج‌دری و هفت دری معروف است.

کار مرمت خانه‌ی عباسیان در سال 1374 و با تأمین مالی وزارت معادن و فلزات و باهمت شهرداری کاشان آغاز گردید و در سال 1377 خورشیدی با شماره 2020 در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.

 

منبع:

  • 1-بولتن مدیریت میراث فرهنگی کاشان
  • 2-خورشیدی فرد، زهره سادات، خانه تاریخی عباسیان شاهکار معماری جهان، نشر همگام با هستی، کاشان، 1387
  • 3-توضیحات راهنمای محلی: آقای امید سرانجام
  • 4-مشاهدات و اطلاعات شخصی نویسنده

 

موقعیت جغرافیایی:

استان اصفهان، شهر کاشان. " 28  '58  ْ33  شمالی و "25 '26   ْ51  شرقی. ارتفاع از سطح دریا 985 متر.

نحوه دسترسی:

کاشان در فاصله‌ی 240 کیلومتری جنوب تهران واقع‌شده است و به‌راحتی می‌توان از طریق اتوبان تهران-قم-کاشان به آنجا رسید. این شهر که دومین شهر بزرگ استان اصفهان است 210 کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد. خانه‌های تاریخی شهر کاشان در مرکز این شهر و در خیابان علوی واقع‌شده‌اند.

امکانات رفاهی:

*  در شهر کاشان کلیه امکانات اولیه‌ی رفاهی موردنیاز گردشگران قابل‌دسترسی است.

*  پمپ‌بنزین و پمپ گاز به مقدار موردنیاز در شهر موجود است.

*  آب آشامیدنی موجود است. در فصول گرم سال ترجیحاً از آب‌معدنی استفاده کنید.

* کیفیت سرویس‌های بهداشتی خوب است. توالت فرنگی وجود دارد. 

*  اگر در فصل تابستان از محوطه‌های تاریخی شهر بازدید می‌کنید، مراقب گرمازدگی و آفتاب‌سوختگی باشید. حتماً از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. به مقدار زیاد آب بنوشید.

* سایت در اختیار شهرداری کاشان است. برای ورود باید بلیط تهیه کرد.

* در برخی مواقع سال، خصوصاً تعطیلات نوروز با کمبود امکانات اقامتی مثل هتل مواجه خواهید شد. حتماً از قبل برنامه‌ریزی کنید تا با مشکل مواجه نشوید.

* در شهر کاشان تعداد قابل‌توجهی رستوران و اغذیه‌فروشی موجود است. اظهارنظر در مورد کیفیت غذا و تمیزی آن‌ها بستگی به دیدگاه و خواسته‌های شما دارد.

* عکس‌برداری و فیلم‌برداری بلامانع است.

* آنتن دهی تلفن همراه مطلوب است.

امنیت منطقه:

شهر کاشان از امنیت بالایی برخوردار است. مردم کاشان عموماً مهربان و خوش‌برخورد هستند.

بهترین زمان بازدید:

هوای منطقه بخصوص از خرداد تا شهریور گرم و خشک است. اوایل بهار و پاییز بهترین زمان بازدید هستند.

* توضیحات اضافه:

شهر کاشان یکی از مراکز مهم گردشگری ایران‌زمین است. فاصله‌ی نزدیک آن با پایتخت و دسترسی آسان به این شهر، می‌تواند از عوامل مهمی باشد که گردشگران بسیاری را جذب خود نماید. اگر به کاشان می‌روید جاذبه‌های شاخص گردشگری منطقه به شرح زیر است که در مورد بسیاری از آن‌ها در همین وب‌سایت اطلاعات لازم خواهد آمد.

  • 1-تپه‌ی تاریخی سیلک
  • 2-باغ‌موزه‌ی فین
  • 3-چشمه‌ی سلیمانیه
  • 4-حمام سلطان امیراحمد
  • 5-خانه‌ی طباطبایی‌ها
  • 6-خانه‌ی بروجردی‌ها
  • 7-خانه‌ی عامری‌ها
  • 8-خانه‌ی تاج
  • 9-برج و باروی کاشان قدیم
  • 10-قمصر و گلاب‌گیری
  • 11-آبشار نیاسر
  • 12-چهارطاقی نیاسر
  • 13-مشهد اردهال و آرامگاه سهراب سپهری
  • 14-کویر کاشان
  • 15-یخچال قدیمی جلالی
  • 16-روستای ابیانه
  • 17-بازار کاشان
  • 18-شهر زیرزمینی نوش‌آباد

 

توضیحات عکس‌ها:

عکس شماره 1 :

نمایی از حیاط بیرونی خانه‌ی عباسیان. در این نما سه طبقه از خانه مشاهده می‌شود. دو نیم‌طبقه سرداب نیز وجود دارد که طبیعتاً در عکس دیده نمی‌شود.

عکس شماره 2 :

اصطبل موقت در خانه‌ی عباسیان

عکس شماره 3 :

            تالار آینه در خانه‌ی عباسیان.

عکس شماره 4 :

            سقف تالار آینه در خانه‌ی عباسیان.

عکس شماره 5 :

            سقف تالار سرپوشیده، خانه‌ی عباسیان

عکس شماره 6 :

            نمایی از حیاط بیرونی خانه‌ی عباسیان. اگر دقت بفرمایید تمام درها، ورودی‌ها و پنجره‌ها مضارب فرد : یک، سه، پنج یا هفت تایی هستند.

عکس شماره 7 :

            تصویری از نمای حیاط بیرونی خانه‌ی عباسیان پیش از مرمت. (عکس از آرشیو شهرداری کاشان برداشت‌شده است.)

عکس شماره 8 :

            شیشه‌های رنگی و گچ‌بری خانه‌ی عباسیان (بعد از مرمت)

عکس شماره 9 :

            آینه‌های تو در تو. اگر دقت بفرمایید اتاق‌ها و فضاها به‌صورت قرینه به هم راه دارند و نمایی آینه‌ای را ایجاد می‌کنند. ضمناً پاگیر پایین درها در این عکس به‌خوبی قابل‌ملاحظه است. جهت اطلاع بیشتر به توضیحات متن مراجعه کنید.

عکس شماره 10 :

            حیاط اندرونی، خانه‌ی عباسیان

عکس شماره 11 :

            برخی از اشیاء قدیمی و لوازم زندگی که مربوط به خانه‌ی عباسیان یا سایر خانه‌های کاشان بوده است در این مکان در معرض بازدید قرار دارد. سنگ‌آسیا، کوزه‌های بزرگ برای نگهداری غلات و مایعات، دوک نخ‌ریسی و ...

عکس شماره 12 :

            نمایی از حیاط اندرونی خانه‌ی عباسیان

عکس شماره 13 :

            گچ‌بری‌ها و درهای زیبا، حیاط اندرونی خانه‌ی عباسیان

عکس شماره 14 :

            دالان ورودی به حیاط اندرونی، خانه ی عباسیان

عکس شماره 15 :

            در این نما گچبری قدیمی و گچبری های مرمت شده در خانه ی عباسیان را جهت مقایسه مشاهده می فرمایید.

عکس شماره 16 :

            آنچه بسیار باعث تأسف است: خراش دادن دیوار و نوشتن یادگاری بر روی دیوارهایی است که به‌تازگی مرمت‌شده‌اند.

عکس شماره 17 :

            یکی از سرداب‌های خانه‌ی عباسیان. در این مکان همان‌طور که ملاحظه می‌کنید آب قنات جریان داشته است. نکته‌ی جالبی که می‌توان به آن اشاره کرد وجود یک ظرف نگهدارنده‌ی چوبی زیر سقف است. این ظرف برای نگهداری گوشت بوده است. سه دلیل جالب برای نگهداری گوشت در این مکان وجود دارد: اول اینکه نور آفتاب به این اتاق وارد نمی‌شود. دوم اینکه جریان آب باعث خنک شدن فضا می‌گردد و سوم اینکه گربه از آب می‌ترسد و گوشت‌ها را در ارتفاع و درست بالای حوض قرار می‌دادند. به توضیح عکس بعد توجه فرمایید.

عکس شماره 18 :

            این گچ‌بری درست در بالای ورودی سرداب قرار دارد. اگر به آن دقت فرمایید نشان می‌دهد در این مکان نور خورشید وارد نمی‌شود. در ضمن ورود گربه هم ممنوع است! اگر توانستید دو گربه‌ای را که در نقش وجود دارد پیدا کنید.

عکس شماره 19 :

            دیوار سرداب که بر روی آن نقش و نگارهایی را ملاحظه می‌کنید. این سرداب محل نیایش‌های صاحب‌خانه بوده است. سال ساخت خانه ( 1252 ه ق ) بر روی این دیوار ثبت‌شده است. نقش‌های روی دیوار: درخت سمت چپ نشانه‌ی سرسبزی و آزادگی است. قندیل وسطی نشانه‌ی روشنایی و موش سمت چپ نشانه‌ی آرزوی دوری موش و طاعون از خانه است، چراکه دو پسر صاحب‌خانه در اثر طاعون از بین رفته‌اند. بر روی دیوار تعدادی از  آیه‌های قرآن نیز برای جلوگیری از چشم‌زخم مشاهده می‌شود.

عکس شماره 20 :

            نمایی از حیاط اندرونی خانه‌ی عباسیان. اگر دقت بفرمایید طبقات بالاتر دارای عقب‌نشینی هستند. این عقب‌نشینی علاوه بر ایجاد پایداری بیشتر در ساختمان، باعث می‌شود که حیاط دل‌بازتر جلوه کند.

عکس شماره 21 :

            آشپزخانه ( مطبخ )، گودالی که ملاحظه می‌کنید محل عبور آب قنات است. بخشی از سقف که سیاه‌رنگ است، سقف اصلی بنا است. چراکه آشپزی با هیزم باعث می‌شد تا سقف آشپزخانه دودی شود. سایر بخش‌ها مرمت‌شده‌اند.

عکس شماره 22 :

            نمایی بسیار زیبا از درها و پنجره‌های چوبی با شیشه‌های رنگی، خانه‌ی عباسیان

عکس شماره 23 :

            خانه‌ی عباسیان

عکس شماره 24 :

            خانه‌ی عباسیان. به نورگیرهای روی سقف دقت فرمایید.

عکس شماره 25 :

            پلان خانه‌ی عباسیان

 

نویسنده و عکس‌ها از: دکتر مسعود شهیدی

تاریخ نگارش: 1392

 

هرگونه کپی‌برداری به‌منظور تجاری ممنوع است. کپی‌برداری به‌منظور اشاعه فرهنگ گردشگری و با اهداف غیرتجاری در صورت اجازه مدیر سایت و ذکر منبع بلامانع است.

بازدیدکننده‌ی گرامی: درصورتی‌که از خانه‌ی عباسیان بازدید نمودید، خواهشمند است هرگونه تغییر در مطالب مربوط به امکانات رفاهی یا سایر مواردی که به نظرتان می‌رسد را از طریق لینک نظرات به مدیریت سایت اطلاع دهید تا دیگران نیز از آن بهره‌مند گردند. با تشکر

 

 

تعداد بازدید ( 1440 )
ارسال نظر
( نمایش داده نمی شود )
Captcha