کلیسای سنت استپانوس استان: آذربایجان شرقی

این کلیسا به یاد و احترام استفان (یکی از حواریون عیسی مسیح) که در سال 36 میلادی در اورشلیم سنگسار گردید، استفان مقدس یا سنت استپانوس نام‌گذاری شده است. کلیسا در دامنه دره‌ای واقع در سه کیلومتری جنوب رودخانه ارس قرار دارد که قبلاً روستایی به نام شام در این دره وجود داشته است و ساکنان آن را ارامنه تشکیل می‌داده‌اند و به همین دلیل در گذشته به کلیسای شام نیز معروف بوده است. بعدها، پس از جنگ جهانی اول با مهاجرت ارامنه به سایر نقاط و متروکه شدن روستا و عدم نگهداری و ترمیم آن، بخش‌هایی از کلیسا تخریب گردید و ازاین‌رو اهالی محل به آن خارابا کلیسا یا کلیسا خرابه هم می‌گویند. همچنین به دلیل استفاده از سنگ‌های آجری رنگ در معماری کلیسا به آن قزل وانک یا صومعه سرخ نیز گفته می‌شود.